‎رفتار متناقض
تصور کنید که شما یک بند شلوار نفیس برای همسر خود خریده اید و وی در حالیکه لبخند مناسبی زده و رویش به شما نیست، در مورد هدیه شما می گوید: «عزیزم، این هدیه ات را خیلی دوست دارم؛ واقعاً لازم بود». اما شما در روزها و هفته های آتی همواره شاهد هستید که وی به جای استفاده از آن، کمربند می بندد. این رفتار متناقض نشانه چیست؟ پنهان شدن
دقیقاً مانند یک حیوان که در برخی شرایط سعی می کند خود را در جایی پنهان کند، فرد دروغگو نیز وقتی می فهمد دروغش در حال برملا شدن است، غیبش می زند یا حداقل سعی می کند خود را در گوشه ای مخفی کند. در آن لحظات هر چیزی که کمتر توجه جلب کند، انجام می دهند. پنهان کردن دستها
افراد دروغگو اغلب اوقات دستهای خود را پشت سر خود پنهان می کنند. جویدن لب ها
اگر شما در حضور کسی که به شما دروغی گفته، سند یا مدرکی مبنی بر اینکه از دروغ گفتن وی آگاه هستید، نشان دهید، وی ناخودآگاه شروع به جویدن لب هایش می کند. پس به افراد مشکوک یک دستی بزنید تا این رفتارش را کنترل کنید. چشمک زدن
دروغگو همیشه داستان های دروغ را در ذهن می پروراند؛ و برای به زبان آوردنش ناخواسته چشمهایش به سرعت شروع به سوسو زدن می کنند. طپش قلب
گونه های سرخ شده از نشانه های دروغ گفتن است. این سرخی گونه ها نشان از دلواپسی و اضطرابی است که فرد دروغگو متحمل می شود؛ چرا که طپش قلب به هنگام دروغ گفتن به سراغش می آید. بینی
اگر به هنگام صحبت با فردی احساس کردید که سوراخ های بینی اش گشاد شد یا نفس عمیق کشید، می توانید به وی مشکوک شوید. این نشان می دهد داستانی که دارد از خودش در می آورد به ناگاه به یک نقطه بن بست رسیده و وی به فکر چاره است. نفس عمیق هم فرصتی برای فکر کردن به او می دهد.
‎حال با دانستن این نکات می توانید بهتر دروغگو را از راستگوها تشخیص دهید. حداقل در تشخیص بسیاری از حرف های کذب و کسانی که آنها را به خورد شما می دهند با قدرت بیشتری عمل می کنید.

1-      آیا می دانستید که کمپانی BOX که در کار ذخیره سازی اطلاعات تحت فناوری مخصوص به خود است یک کسب و کار دو میلیارد دلاری شده که توسط آرون لووی و هم کلاسی هایش ایجاد شده و توسعه یافته است. این هفته به عنوان یکی از بهترین مکان های کاری در دنیای آی تی توسط تک رپابلیک شناخته شد و نشان داد چگونه آرون و همکاران به صورت اتوبوسی وارد بیزینس شده و بدون اینکه بکش بکش راه بیندازند در سلیکون ول موفق شده اند.

2-      آیا می دانستید در فصل چهارم سال گذشته میلادی (2013) تعداد بدافزارها روی اندروید دو برابر شده است که این میزان واقعا نگران کننده شده است. مک آفی که سه چهارم بازار امنیت موبایل را در اختیار دارد، در سسال گذشته 2.47 میلیون نمونه بدافزار پیدا کرده که 744 هزار بدافزار فقط متعلق به سه ماهه اخر سال 2013 بوده است.

3-      آیا می دانستید آی او اس 7.1 سرعت را در آیفون 4 یالا برده است. البته عمر باطری در برخی دستگاه ها مانند آیفون 5S را کاهش داده که باعث شده تا کاربران از این آپدیت ناراضی باشند. اما کندی و هنگ کردن دستگاه آیفون 4 بعد از آپدیت 7.1 شدیدا کاهش یافته است. به کام آیفون چهاری ها و به ضرر آیفون 5S ها!

4-      آیا می دانستید کاربران سرویس ویدئویی نت فلیکس سرعت شان خیلی بالا رفته است! دقیقا بعد از بستن قرارداد با Comcast و شل کردن سر کیسه توسط نت فلیکس این اتفاق رخ داد.

5-      آیا می دانستید سناتور دیان فینستین رییس کمیته اطلاعات سنای امریکا که از جاسوسی های NSA حمایت می کرد بعد از شنیدن جاسوسی سازمان سیا از روی کامپیوتر های اعضای سنا برآشفت؟ هر چند جان برنان رییس سازمان سیا این موضوع را رد کرد.

6-      آیا می دانستید آژانس امنیت ملی با ساخت نسخه جعلی فیس بوک تحت بدافزاری بنام Implants دست به جاسوسی روی میلیونها کامپیوتر در سراسر جهان زده و زاکربرگ نیز از این ماجرا عصبانی شده و تلفنی با اوباما مذاکره کرده است!

7-      آیا می دانستید مخترع وب، سر تیم برنرزلی بعد از 25 سال که در کار اینترنت و وب بوده می گوید همچنان کارهای ناتمام وجود دارد که باید انجام شود. وی زبان انتقاد باز کرد و خطاب به امریکایی ها گفت اینترنت را آزاد کنید.

8-      آیا می دانستید پزشکان بوستون مجهز به عینک گوگل شده و با اسکن بارکد بالای سر در اتاق بیماران، از علائم حیاتی و وضعیت کلی آنها آگاه می شوند.

9-      آیا می دانستید محققان CyanogenMod بکدوری (backdoor) را در گوشی ها و تبلت سامسونگ کشف کردند که حمله کننده از راه دور می تواند به تمام اطلاعات و فایلها دسترسی پیدا کند. به گفته پاول کوسیالکوفسکی مدیر CyanogenMod گوشی های سامسونگ ابزار جاسوسی از راه دور می شوند.

10-   آیا می دانستید مسوولان کمپانی Target می توانستند جلوی لو رفتن اطلاعات بانکی 40 میلیون کاربر خود را بگیرند؟ در گزارش جدید آمده که مدیران زنگ خطر را شنیده اما اهمال کاری کردند تا 40 میلیون دیتای بانکی و 70 میلیون اطلاعات آدرس و شماره تلفن و ... به سرقت رود.

منبع: زد دی نت

خوب، پاییز 2014 قرار است دانشگاه SMU مدرک فوق لیسانس مهندسی دیتاسنتر را ارائه کند. این دوره باید حضوری بوده و در دانشکده دالاس پاس شود. دوره راه دور نیز توسط مدرسه مهندسی بابی ارائه می شود.

5 ترم اصلی برای این دوره تعریف شده که حول محور موضوعات زیر تعریف شده است:

زیرساختها، امکانات و زیر سیستم ها / مهندسی سیستم های دیتا و آنالیز و تحلیل سیستم / شبکه کامپیوتری، مجازی سازی ، امنیت و کلود کامپیوتینگ.

دوره تحصیلی جدید برای علاقمندان به چند رشته ای که می خواهند در دیتاسنترهای موجود مهارت پیدا کنند با رهیافت ارتقاء سطح دانش در عملیات های فنی دیتاسنتر و مدیریت دیتاسنتر طراحی و ارائه شده است.

تمرکز دوره روی دیتاسنترهای فوق مدرن و مهندسی کارکردهای جدید ان هست و قرار است روی مباحثی که در آینده معماری دیتاسنترها را تغییر خواهد داد، نیز تاکید شود.

با توجه به وجود 50 دیتاسنتر در حوالی دالاس، مسوولان امیدوارند دانشجویان علاقمند را به راحتی جذب این رشته کنند.

مدرسه مهندسی بابی نیز امیدوار است بتواند برای دانشجویانی که علاقمند به کسب این مهارت به صورت از راه دور هستند، فرصت خوبی را ایجاد کند و با برگزاری دوره ها و برنامه ها به صورت از راه دور ایجاد علاقمندی کند.

داشتن مدرک مهندسی کامپیوتر، یا مدارک مشابه و یا لیسانس علوم ریاضی کاربرد در کامپیوتر الزامی بوده و حداقل دو سال تحصیل در ریاضی در سطح کالج یا معادل آن نیز باید داشته باشند.

اولین ترم این رشته از پاییز 2014 شروع خواهد شد.{لینک}

برای ثبت نام و اپلای کردن اینجا را کلیک کنید.{لینک}

برای تماس با واحد دانشگاهی اینجا را کلیک کنید.{لینک}

برای اطلاع از جزییات واحدها و کورس های دانشگاه اینجا را کلیک کنید.{لینک}

در حال حاضر بیش از 4 میلیون نفر در امریکا شغل های مرتبط با دیتاسنتر دارند و تا سال 2016 نیز 800 هزار نفر دیگر به این رقم افزوده خواهد شد.

منبع: زد دی نت

اولین قصد برای خرید یک تبلت برای آوردن به خانه می تواند از نوع اپل یا سامسونگ باشد. هر کدام از این دو برند سیستم عامل آی او اس و اندروید را پیشنهاد می دهند اما مایکروسافت با ویندوز 8 از کاربران می خواهد تا بیشتر به فکر خرید یک تبلت ویندوزی باشند تا اپلی و سامسونگی!

آی پد پرفروش ترین تبلت محسوب می شود و در همین حال تبلت های اندرویدی می روند تا در این رقابت تنگاتنگ اپل را جا بگذارند.

بدلایلی که می گوییم خرید تبلت ویندوزی می تواند یک تصمیم معقولانه قلمداد شود.

حق انتخاب، اولین دلیل است تا یک کاربر ترغیب به خرید گردد. تقریبا هر سازنده عمده پی سی، تبلت نیز عرضه می کند: اچ پی، لنوو، دل، ایسوس، سونی،ساموسنگ، ایسر و ...

از 8 تا 13 اینچ می تواند یک تبلت ویندوزی باشد. سایز تبلت یک سوی ماجراست و قیمت مصرف کننده نیز تاثیر گذار است تا جایی که با 250 دلار می توانید یک تبلت ارزان ویندوزی بخرید. اخیرا ایسوس مدلی بنام ترانسفورمر بوک T100 را با داک استیشن به قیمت 300 دلار (900 هزار تومان) راهی بازار کرده است.

2- پلاگ کردن انواع و اقسام ابزارهای کامپیوتری به تبلت ویندوزی یکی دیگر از دلایل خرید می تواند باشد. هارد درایو، دی وی دی رایتر، مانیتور اسکترنال، تلویزیون، کیبورد و موس در این راستا تعریف می شوند . وقتی ابزار مذکور را به تبلت وصل می کنید، به راحتی جواب می گیرید.

3- تبلت های ویندوزی در ابتدا خیلی خوب نبودند اما هر روز بهتر از روز قبل شده اند و به سرعت فراگیر شده و نیازهای کاربران را پاسخ داده اند.ویندوز 8.1 به خصوص درخواستهای کاربران را به خوبی جواب داده و تجربه لمسی بودن را به اوج خود رسانده است.

ویژگی های جدید در آپدیت یک ویندوز 8.1 نیز بر مزایای استفاده از تبلت ویندوزی افزوده است. هدف استفاده از تبلت ویندوزی به جای لپ تاپ است و کاربران بیشتر از روز قبل راضی می شوند که با ان تجربه جدید کسب کنند.

4- انجام وظایف دوبل، با تبلت هیبریدی ویندوزی می توانید هم تبلت داشته باشید و هم لپ تاپ و با یک چرخش می توانید نوع نیاز خود را مشخص کرده و برطرف سازید. با تبلت 10 و 12 اینچی در واقع وقتی کیبورد به آن وصل است، در واقع در حال استفاده از یک لپ تاپ هستید.

ویندوز هنگام چرخش تبلت هیبریدی به نرمی سوئیچ می شود.

5- وجود آفیس آنهم نسخه کامل آفیس حلال مشکلات یک کارمند در اداره است و با داشتن آفیس کامل روی تبلتی که لپ تاپ می شود، همه چیز به نفع کاربر تبلت ویندوزی می چرخد. وجود نسخه های آفیس روی سایر پلتفورم ها مانند وجود آفیس روی ویندوز به صورت بومی نمی شود و این یک مزیت بزرگ برای دارندگان تبلت ویندوزی است.

از لحاظ هزینه نیز وقتی تبلت ویندوزی یا آفیس می خرید، در سری های جدید البته آفیس از قبل نصب شده وجود دارد، برایتان ارزان تر از آفیس روی آی پد و اندروید با همان کارآیی ها می شود.

6- انجام واقعی کارها روی تبلت ویندوزی مزیت دیگری است که باید بدان اشاره کرد. همان طور که قبلا اشاره شد، اغلب کمپانی ها برای ادامه کار به آفیس محتاجند و نمی خواهند هزینه اضافی نیز پرداخت کنند. بنابراین خرید تبلت با سایز بزرگ که آفیس با حداقل قیمت روی آن نصب شده می تواند ایده آل باشد. تبلت های ویندوزی می تواند تمامی درخواستها را هندل کرده و جواب دهد.

7- وجود اپ های متنوع؛ هر چند تعداد اپ ها روی ویندوز استور کمتر از اپ استور و گوگل پلی است، اما فروشگاه ویندوز به سرعت در حال رشد بوده و برنامه ها را می توان در تنوع گسترده تری داشت، ضمن اینکه تبلت با نسخه کامل ویندوز، وسعت عمل بیشتری پیدا می کند و تا زمان عرضه اپ ها، می توانند از نرم افزارهای معمولی ویندوز بهره مند گردند.

8- تمام مرورگرهای وب روی تبلت های ویندوزی کار می کنند با این تفاوت که روی تبلت ویندوزی درست مانند پی سی کار می کنند و تجربه دسکتاپ را روی تبلت می آورند.

9- چند کارگی روی صفحه دسکتاپ یکی دیگر از مزیت های تبلت ویندوزی است. مانند صفحه دسکتاپ ویندوز شما به راحتی به چند برنامه هم زمان دسترسی دارید اما در مورد اپل و اندروید باید مراحلی را بگذرانید تا دسترسی سریع به چند کارگی پیدا کنید. در تبلت ویندوزی دو اپ در یک جا حضور دارند و ویندوز را مطابق با تسک مورد نیازتان می چینید. به هر حال دسترسی به اپ ها در ویندوز روی یک صفحه راحت تر از سایر پلتفورم هاست. (دیدن این مقاله خالی از لطف نیست)

10 - کمپانی های می آیند. کمپانی های می روند بویژه در دنیای موبایل این آمدن و رفتن سریع رخ می دهد. نوکیا و پلتفورم های آن، اریکسون و پالم و ... را حتما یادتان هست. اما ویندوز پشت تبلت داستان دیگری دارد که به این آسانی ها نمی رود. در دسترس بودن آنهم در درازمدت می تواند یکی دیگر از مزیتهای خرید تبلت ویندوزی محسوب می شود.

منبع: زد دی نت

وصیت یعنی نوشتن اعتقادات، خواسته‌ها، نگرش‌ها و کارهای ناتمام که در اسلام سفارش شده است. زمانی که انسان قصد مسافرت دارد یا برای جهاد و مبارزه به میدان می‌رود یا اینکه زمان مرگ انسان فرا می رسد، وظیفه شرعی است که باید تمام کارها من جمله بدهی‌ها را بنویسد تا بازماندگان دچار مشکل نشوند. افراد برجسته نیز در جامعه موظفند برای هدایت انسان‌های زمان خود و بعد ازخود وصیت کنند تا چراغی روشن برای تمامی انسان‌های نیازمند به هدایت باشند.

اگر تاریخ را ورق بزنیم، می‌بینیم که امام علی (ع) در زمان خود یکی از بهترین وصیت نامه‌ها را نوشته است که خود جایگاهی جداگانه برای بحث می‌طلبد. اکنون جرعه‌ای کوچک از آن را می‌نوشیم: «تقوا پیشه کنید که تقوا لباس قیامت است.»

در کارزار کربلا امام حسین (ع) به تمام تاریخ وصیت می‌کند که به چه دلیل شهادت را پذیرفته است. بعد از اینها رهبران بزرگ جامعه، مجتهدین، علما و خوبان هستند که می‌دانند باید تجربه خود را به گور نبرند و آن را هدیه می‌دهند. شهدا که خود را در مسیر حق و حقیقت می‌بینند و قبول شده این دانشگاهند نیز وظیفه خود می‌بینند تا بنگارند که دیگران بدانند. بینش اعتقادات شهدا چه بوده است و برای چه رفتند و نماندند؟

همه بدانند که انتخابی آگاهانه بوده است و می‌نویسند تا فریادشان در تاریخ ضبط شود که رفتند تا اسلام بماند پس باید ما هم برویم تا آینده اسلام روشن باشد. شهدا در توشه‌های خود می‌خواهند به همه بگویند چه کردند، چرا رفتند و دیگران باید هدف آنها را بفهمند. شهدا خواسته‌های خود را در وصیتشان بیان می‌کنند که همه بدانند آنها چیزی از این دنیا نمی‌خواهند بلکه برای دنیای پاک و آخرت پر سعادت مردم را یافته‌های خود را در وصیتشان بیان می‌کنند در حقیقت شهدا با نوشتن وصیت‌نامه هم دستور شرعی را انجام می‌دهند و هم راز خون دادن و راز عشق ورزیدن، راز خوب دیدن و راز خوب جان دادن را بیان می‌کنند.

در پایان این بخش قسمتی از دست نوشته‌های شهید بزرگوار «مصطفی چمران» که خود دنیای عشق و معرفت است، خودشناسی و خداشناسی را بیان می‌کند تا همه بدانند شهدا آگاهانه رفتند و هوشیارانه برای ما میراث‌ها را نگاشته‌اند. دکتر چمران می‌نویسد:

«سنت خدا بر این قرار است که مبارزه حق با باطل همیشگی باشد و تکامل از خلال مبارزه بدست می‌آید. اگر آدمی همیشه در بستر حریر بخوابد و همیشه همای سعادت را در آغوش بگیرد و همیشه در همه مبارزات پیروز باشد آنگاه لذت پیروزی از بین خواهد رفت و آدمی از تکامل باز خواهد ماند.»

در کوی دوست شوکت شاهی نمی‌خرند              اقرار بندگی کن و دعوی چاکری

مجله اینترنتی فرانشرآنها تصور می‌کنند موفقیت‌ همای سعادتی است که تنها بر سر عده معدودی از منتخبان جامعه می‌نشیند! روی سخن این مقاله با این گروه است. این افراد اصولا شهامت این را ندارند که حتی موفقیت را طلب کنند و آن را حق مسلم خود بدانند در حالی که تنها نکته مهم خواستن آنهاست. چرا به توانایی‌های خود واقف نیستید، چرا به موارد کوچک و کم‌ارزش می‌پردازید در حالی که می‌توانید آرزوهای بزرگی داشته باشید. هر چه خواسته‌ها و هدف‌های شما بزرگتر باشند به همان نسبت قدرت تفکر، هوش و خلاقیت شما بیشتر شده و نیروهایی را که حتی تصورش را هم نمی‌کردید در شما زنده خواهند شد. مارکوالیوس می‌گوید: فقط رویاهای بزرگ می‌توانند روح انسان‌ها را به حرکت درآورند. گوته، شاعر، داستان‌نویس و منتقد بزرگ آلمانی هم می‌گوید: رؤیاهای کوچک در سر نپرورانید زیرا رؤیاهای کوچک قدرت ندارند قلب مردان را تکان دهند. روانشناسی هم بر این مطلب تاکید دارد که اگر انسان‌ها همواره هدف‌های جدید و بزرگی را دنبال کنند زندگی‌شان پرمعنا و زیبا می‌شود. اگر احساس می‌کنید باید بهتر و بالاتر از آنچه هستید بشوید این احساس مقدس را گرامی بدارید و آن را ارج بنهید زیرا این نقطه آغاز موفقیت شماست. ● توانایی‌های خود را بشناسید انسان به عنوان جانشین خداوند در روی زمین و اشرف مخلوقات توانایی‌های بی‌شماری دارد. خداوند تنها پس از خلق انسان بود که عبارت فتبارک‌ا... احسن‌الخالقین را فرمود. هووارد گاردنر پس از تحقیقات فراوان در سال ۱۹۹۲ اعلام کرد که نوابغ فقط از نه درصد ظرفیت مغزی خود استفاده کرده‌اند! تعداد سلول‌های مغزی شما بیش از صدمیلیارد است که در هنگام ارتباط با دیگران یا سخن گفتن و تجزیه و تحلیل کردن و یا خلاقیت ، تفکر و... هر کدام از این سلول‌ها توسط صدها شاخکی که ایجاد می‌کنند با سلول‌های دیگر مغزی مرتبط می‌شوند. کافی است عدد سلول‌ها را در تعداد شاخک‌ها ضرب کنید. آیا می‌توانید عدد حاصل را در ذهن خود مجسم کنید؟! آری این است حد بیکران توانایی و قدرتی که خداوند در شما به ودیعه نهاده است. پس آیا بهتر نیست در اندیشه تازه و نو شدن و استفاده از این همه توان و قدرت خود باشید؟ مولوی می‌گوید: هین سخن تازه بگو تا دو جهان تازه شود بگذرد از حد جهان بی‌حد و اندازه شود ● خود را تغییر دهید افرادی موفقندکه آمادگی پذیرش تغییر و انعطاف را داشته باشند. (آنتونی رابینز) حال که به ظرفیت عظیم و بی‌حد خود پی‌بردید باید آماده تغییر شوید، این تغییر باید ابتدا از تفکر و نگرش شما به خود و زندگی شروع شده و سپس به نحوه رفتار و عملکرد شما تسری یابد. از سوی دیگر بزرگی می‌گوید: شرایط زندگی ما ممکن است برآنچه هستیم تاثیر گذاشته باشد اما برای آنچه می‌خواهیم بشویم خودمان مسئول هستیم! مارک فیشر می‌گوید: همیشه به خاطر داشته باش که در ارتفاعی از زمین دیگر ابری وجود ندارد اگر هنوز آسمان زندگی‌ات ابری است به این دلیل است که به اندازه کافی اوج نگرفته‌ای! رفتار و عملکرد ما تحت تاثیر اندیشه و نوع نگاهمان است. اندیشه زیبا و مثبت رفتار و نتایج زیبا می‌آفریند. عدم موفقیت معلول نتایج غلطی است که از کار و زندگی خود می‌گیریم و نتایج غلط ما محصول رفتار نادرست ما است. به بیان دیگر افراد موفق آموخته‌اند که کارها را به روش دیگری انجام دهند پس از نظر منطقی ما هم می‌توانیم این روش‌ها را یاد بگیریم. فیض روح‌القدس ار باز مدد فرماید دیگران هم بکنند آنچه مسیحا می‌کرد نکته مهم این است که باید بدانیم نگرش‌های غلط موجب بروز رفتارهای غلط می‌شود! فیلسوف بزرگ ویلیام جیمز می‌گوید: بزرگترین کشف عصر ما این است که اگر انسان‌ها نگرش‌های خود را اصلاح کنند زندگی آنها اصلاح می‌شود و جالب‌تر اینکه نگرش‌های نادرست می‌تواند با آموزش‌های درست، اصلاح شود بنابراین فرمول کلی موفقیت به قرار زیر است: آموزش درست---» تغییر نگرش---» تغییررفتار---» تغییرنتایج این فرمول بسیار مهم را به خاطر بسپارید و سعی کنید از هم‌اکنون و پس از تعیین اولویت‌های خود برای موفقیت با استفاده از آموزش درست که شامل مطالعه کتاب‌های مناسب، شرکت در دوره‌ها و همایش‌های مرتبط با هدف، تمرکز بر هدف و... است راه را آغاز کنید. در تمام ساعات روز به آن فکر کنید تا رفتار و عملکرد شما در جهت وصول به آن تقویت شود و بالاخره موفقیت را در آغوش بگیرید. به تعبیر گوته «در لحظه‌ای که شخص قاطعانه مصمم به انجام کاری می‌شود، مشیت الهی نیز بر همان کار قرار می‌گیرد، آنگاه همه چیز به کمک شخص می‌شتابند که در غیر آن صورت هرگز چنان نمی‌شد. زنجیره‌ای از رویدادها در اثر عزم راسخ صادر می‌شوند. همه‌گونه وقایع نادیدنی، ملاقات‌ها و کمک‌های مادی که هیچ‌کس تصورش را هم نمی‌تواند بکند، به سود شخص سر راهش قرار می‌گیرند. هر چه را می‌خواهید یا رویای انجامش را دارید، شروع کنید. شهامت در خود ذکاوت، قدرت و جادو دارد. همین حالا شروع کنید.»

عشق یعنی دست هایم مال توست

چشم های تشنه ام دنبال توست

عشق یعنی ما گرفتار همیم

دشمنان هم طرفدار همیم

انتشار بغض و لبخند است عشق

آخرین لطف خداوند است عشق

عشق غیر از تاولی پر درد نیست

هر كس این تاول ندارد مرد نیست

باز كردم زانوان خسته را

آن دعاهای به بازو بسته را

گفتم آخر عشق را معنا كنم

بلكه جای خویش را پیدا كنم

آمدم دیدم كه جای لاف نیست

عشق غیر از«عین»و«شین»و«قاف»نیست

عشق را با مردم بی درد سر خواهم گذاشت

سر در آغوش گناهی تازه تر خواهم گذاشت

بی پر و بال از ستبر آسمان خواهم گذشت

در كبود لانه مشتی بال و پر خواهم گذاشت

در به در دنبال یك جو تشنگی خواهم دوید

چشمه را با تشنگان دربدر خواهم گذاشت

تا نگویند این جوان بی رد پایی كوچ كرد

دفتری شعرو مزاری شعله ور خواهم گذاشت

بی صدادر كلبه ای متروك جان خواهم سپرد

مرگ را از رفتن خود بی خبر خواهم گذاشت

آنـچـه گـذشـت بـررسـى ضـرورت و آثـار مـهـم اعـتقاد به معاد و جهان آخرت بود. در این قسمت برآنیم که به بررسى اجمالى اهمیت باور به معاد از دیدگاه اسلام بپردازیم.

تواءمانى اعتقاد به مبداء و معاد
آیه ی « إنا لله و إنا إلیه راجعون؛ ما از آن خداییم و به سوى او باز مى گردیم.» سوره ى بقرة: 156، ناظر به مبداء و معاد و بیانگر سیر خلقت بشر است .از نگاه قـرآن اعـتـقاد به معاد از لوازم و ضروریات اعتقاد به مبداء است. کسانى که خدا را باور داشته بـاشند ولى آخرت و معاد را باور نداشته باشند، در خداشناسى نقصان دارند و خدا را چنان که حـق اوست نشناخته اند و گرنه ممکن نیست خدا را آن چنان که باید، شناخت و اسما و صفات حسناى الهـى را درک کـرد ولى بـه لزوم مـعـاد نـرسـیـد. اصـولا خـداشـنـاسـى کـامـل، انـسـان را بـه تصدیق توحید، نبوت و معاد مى رساند و اگر کسى منکر یکى از این سه اصـل بـاشد، باید در خداشناسى خود تجدید نظر کند، قرآن کریم انکار توحید، نبوت یا معاد را نـاشـى از قـصـور در خـداشناسى دانسته است. در سوره حج بعد از یادآورى شرک مشرکان و اثبات ناتوانى خدایان موهومشان مى فرماید: «خدا را آن گونه که باید بشناسند، نشناختند، خداوند قوى و شکست ناپذیر است.» سوره ی حج، آیه ی74.
اگـر آنان در خداشناسى رعایت حق و قدر خدا را مى کردند، تصدیق مى نمودند که خداوند باید قوى و شکست ناپذیر باشد و این خدایانى که آنان براى خداوند شریک گرفته اند، ضعیف و مـغـلوب هـسـتـنـد و نـمـى تـوانـنـد شـریـک خـدا بـاشـنـد و شـریـک شـمـردن آنـهـا باطل است.
در مورد منکران نبوت نیز مى فرماید: آنها خدا را درست نشاختند که گفتند: «خدا هیچ چیز بر هیچ انسانى نفرستاده است.» اگـر دقـت مـى کـردنـد مـى یـافـتـنـد کـه هـدایـت گـرى خـداونـد بـا فـرسـتـادن انـبـیـا کامل مى شود و انکار نبوت به معناى انکار اسم ((هادى )) خداوند است.
در زمینه معاد نیز فرموده است: «آنها خدارا آن گونه که شایسته است نشناختند درحالى که تمام زمین درروز قیامت در قبضه اوست» سوره ی زمر، آیه ی67. اگـر خـداشـنـاسى آنان کامل بود باید به حکمت و عدالت خدا اذعان مى کردند و باور مى داشتند کـه خـداونـد روزى هـمـه انـسـان هـا را جـمـع آورى خـواهـد کـرد و اعـمـال همه را بدون کم و کاست به آنان نشان خواهد داد و به هیچ کس ظلم و ستمى نخواهد شد و هر کس را به آنچه از پیش فرستاده، خواهد رساند. سوره ی زمر، آیه ی69، 70، جـالب ایـن جاست که عبارت ((و ما قدروا الله حق قدره )) فقط در همین سه مورد در قرآن به کار رفته است.

از اصول دین بودن اعتقاد به معاد
اعتقاد به معاد از اصول اساسى همه ادیان آسمانى است و در اسلام نیز جزواعتقادات اصولى است. حـدود ثـلث آیـات قـرآن راجـع بـه مـعـاد و مـبـاحـث مـربـوط بـه آن اسـت. قـرآن کـل زنـدگـى بـشـر را بـه دو روز تـقـسـیم کرده است، روز و مرحله زندگى دنیا و روز و مرحله زنـدگـى آخـرت، و از آن دو به ((حیاة الدنیا)) و ((حیاة الاخره ))، ((دارالدنیا)) و ((دارالاخره )) و ((الاولى )) و ((الاخره )) تعبیر کرده است.
اصـول اعـتـقـادى در اسـلام عـبـارت انـد از اصـل تـوحـیـد و یـگـانـى خـداونـد، اصـل نـبـوت و اصـل مـعـاد؛ و هـر کـس مـنـکـر یـکـى از ایـن سـه اصـل بـاشـد، از حـوزه اسـلام خـارج اسـت. اعـتـقـاد بـه بـقـیـه مـعـارف دینى گرچه ممکن است از ضـروریـات بـاشد ولى از اصول نیست، در بقیه معارف ممکن است ما نتوانیم آنها را درک کنیم و تـعقل نماییم ولى اجمالا به آنها معتقدیم چون رسول خدا آنها را عرضه کرده و اعتقاد و پایبندى بـه آنـهـا را از مـا خـواسته است ولى در اصول سه گانه از جمله معاد، ما نه فقط از آن جهت که پیامبر فرموده، بلکه با برهان و دلیل عقلى بدانها معتقدیم و حتى اگر پیامبر هم در این موارد پیامى نداشت، حکم عقل ما را به این اعتقاد فرامى خواند.

قسم خدا براى تاءکید معاد
در کـمتر مساءله اى قرآن علاوه بر بیان و استدلال، براى تاءکید آن قسم هم یاد مى کند.معاد از جـمـله مـسـائلى اسـت کـه عـلاوه بـر ایـن کـه خـداونـد آیـات فـراوانـى در تـبـیـیـن اسـتـدلالى آن نازل کرده، بر قطعیت آن، قسم هم خورده است. آیات زیر از این نمونه است: آدمى گوید: آیا هنگامى که بمیرم، مرا زنده [از گور] بیرون خواهند آورد؟ آیا آدمى به یاد نمى آورد کـه مـا او را از پیش بیافریدیم و هیچ چیز نبود؟ به پروردگارت سوگند که آنان را با شیطان ها برانگیزیم. سوره ی مریم آیه ی66-68، خداوند که معبودى جز او نیست؛ به یقین همه شما را در روز رستاخیز ـ که شکى در آن نیست ـ جمع مى کند و کیست که از خداوند راستگوتر باشد؟! سوره ی نساء، آیه ی87.
علاوه بر آن در آیاتى نیز به پیامبرش دستور مى دهد که بر حتمیت وقوع قیامت قسم بخورد: کـافـران پـنداشتند که هرگز برانگیخته نخواهند شد، بگو آرى به پروردگارم سوگند که همگى برانگیخته خواهید شد. سوره ی تغابن، آیه ی7، از تـو مـى پرسند: آیا آن (وعده مجازات ) حق است؟ بگو:آرى، به پروردگارم سوگند قطعاحق است. سوره ی یونس، آیه ی53. کـافـران گفتند: قیامت هرگز به سراغ ما نخواهد آمد. بگو: آرى، به پروردگارم سوگند که به سراغ شما خواهد آمد. سوره ی سبأ، آیه ی3.
این آیات نشان از اهمیت فوق العاده معاد از نگاه قرآن دارد که براى تاءکید بر آن خداوند خودش یا به زبان پیامبرش بر آن قسم مى خورد و به این وجه از آن سخن مى گوید.

تأثیر یاد دوزخ در تربیت و سازندگی
ابوبصیر گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: یابن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) مرا بیم ده که دلم قساوت پیدا کرده است. امام صادق (علیه السلام) فرمود: یا ابا محمد (کنیه ابوبصیر) آماده ی زندگی دراز باش. همانا جبرئیل با چهره ای عبوس و در هم خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رسید، در حالی که در غیر این روز با چهره ای بشاش و متبسم بر او (صلی الله علیه و آله و سلم) متمثل می گشت. وقتی از علت عبوس بودن او جویا شد عرض کرد: حق تعالی وقتی فرمان به تابیدن دوزخ داد هزار سال بر آن دمیدند تا آتش آن سفید گشت. سپس هزار سال دیگر دمیدند تا سرخ شد. آن گاه هزار سال دیگر بر آن دمیدند تا از شدت سرخی به سیاهی و تاریکی گرایید، و آن به گونه ای است که اگر یک قطره از "ضریع" (چیزی است در دوزخ تلخ، بد بو و سوزان که گویا شبیه آن در دنیا وجود ندارد) در نوشیدنی های اهل دنیا بچکد همه ی اهل دنیا از بوی بد آن خواهند مرد، و اگر یک حلقه از زنجیرهای آتشین که طول آنها هفتاد ذراع است بر اهل دنیا بیفتد همه را (از شدت حرارت) آب خواهد کرد و اگر جامه ای از جامه های اهل آتش در میان اهل زمین و آسمان آویزان گردد بوی آن همه را خواهد کشت. در این وقت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به شدت گریست و جبرئیل نیز گریست، و پس از آن رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)

جبرئیل (علیه السلام) را متبسم ندید....
اشاره: نظام ملکوتی آخرت با نظام ملکی دنیا تفاوت فراوان دارد و برای تبیین نعمت آخرت و نیز تشریح نقمت آن در هر دو طرف پاداش و کیفر تعبیرهای مبالغه آمیز به چشم می خورد. باید توجه داشت که هیچ یک از وصف ها و تعبیرها اغراق نیست؛ زیرا موجود نشئه ی ابد، یعنی آخرت اگر بخواهد در نشئه ی فنا، یعنی دنیا ظهور کند یا متمثل شود به همین وضع است که درباره نعمت بهشت و نقمت دوزخ بیان شده است.

ایمان به معاد انگیزه عمل صالح

در آیه 110 سوره کهف رابطه نزدیکی در میان ایمان به آخرت و عمل صالح، منعکس شده است، می فرماید: (فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا ولا یشرک بعبادة ربه احدا) «هرکس امید لقای پروردگارش را دارد باید عمل صالح انجام دهد، و کسی را در عبادت پروردگارش شریک نکند».

در واقع ایمان به آخرت طبق این آیه دو بازتاب د رانسان می تواند داشته باشد، یکی عمل صالح و دیگر اخلاص در عبودیت. جالب اینکه در این آیه از روز قیامت به عنوان روز «لقاءالله» (دیدار خدا) یاد شد و می دانیم این دیدار معنوی و شهود باطنی اوج تکامل انسانهاست که یادآوری آن می تواند انگیزه ای در انسان برای اخلاص کامل و عمل صالح باشد.

این نکته نیز قابل توجه است که به جای یقین به معاد، امید و رجاء آن، ذکر شده است اشاره به اینکه مساله معاد چنان است که حتی امید و رجاء آن می تواند، منبع چنین آثاری باشد.

ضمنا استفاده از فعل مضارع معنای استمرار و تداوم را می فهماند (یرجو) و به دنبال آن فرمان به عمل صالح و اخلاص همه اشاره به این است که آن امید به خدا همچنین از کلمه لقاء در آیه و عمل صالح، به صورت مستمر و دوش به دوش یکدیگر پیش می روند.

این نکته ظریف را نیز می توان از آیه استفاده کرد که قرآن در حقیقت بندگان را به مسافرانی تشبیه می کند که بعد از مدتی جدائی و دوری به دیدار محبوب نائل می شوند و مسلما باید از این سفر ره آوردی داشته باشند و کاری کنند که لایق این دیدار گردند، و از دیدار یار شرمنده نشوند.

در بعضی از تفاسیر در شان نزول این آیه می خوانیم: شخصی خدمت پیامبر (ص) عرض کرد که من جهاد در راه خدا را دوست دارم، ولی درعین حال میل دارم موقعیت من در میدان نبرد دانسته شود، آیه فوق نازل شد (و تاکید بر اخلاص کرد).

در شان نزول دیگری آمده است که مردی خدمت پیامبر (ص) عرضه داشت: «ای رسول خدا! من صدقه می دهم، و صله رحم بجا می آورم، و این کار را جز برای خدا نمی کنم، ولی هنگامی که مردم از عمل من سخن می گویند و ستایش می کنند شادمان می شوم». پیامبر (ص) ساکت شد و سخنی نگفت تا اینکه آیه فوق نازل شد.

این شان نزولها به خوبی نشان می دهد که اساس عبادت و عمل صالح را اخلاص کامل تشکیل می دهد. اخلاصی که هیچ گونه شائبه ریا و خودنمائی و شرک در آن نباشد.

آیه دیگری که دراین زمینه می تواند بیان کننده آثار ایمان به معاد باشد. آیه 8 تا 10 سوره انسان این آیه ها که اشاره دارد به داستان معروف سه روز روزه نذر خاندان پیغمبر (ص) و بخشیدن غذای افطار خود به «مسکین» و «یتیم» و «اسیر»، این حقیقت را به خوبی آشکار می سازد که این ایثار و گذشت بی نظیر از ایمان به معاد سرچشمه گرفته است، می فرماید: (انما نطعمکم لوجه الله لانرید منکم جزاءأ ولاشکورا – انا نخاف من ربنا یوما عبوسا فمطرابرا)، (آنها می گویند) «ما شما را فقط برای خدا اطعام می کنیم، و هیچ پاداش و تشکری از شما نمی خواهیم- ما از پروردگارمان ترسانیم در آن روزی که عبوس و شدید است» (و به همین دلیل برای جلب رضای او تا آنجا که در توان داریم ایثار می کنیم).

آری کسی که از خدا و روز جزا می ترسد نه تنها از اضافات زندگی خود در راه او انفاق می کند، بلکه آنچه را شدیدا به آن نیازمند است در راه آن محبوب بی مانند می دهد، آن هم با اخلاص کامل، نه انتظار پاداشی دارد، و نه حتی اظهار تشکری با زبان، و این نشان می دهد که ایمان به آن روز بزرگ چه انگیزه نیرومندی برای توجه به نیکها و خلوص نیت است.

قابل توجه اینکه در آیه گذشته سخن از تاثیر رجاء و امید قیامت در اخلاص و عمل صالح بود، و در اینجا سخن از تاثیر ترس و بیم از آن روز است که جمعا دو رکن اصلی انگیزه حرکتها را تشکیل می دهد (رجاء و خوف).

رد آیه ای دیگر در سوره یس از زبان مرد مومنی که به حمایت از رسولان مسیح علیه السلام در انطاکیه برخاسته بود و مردم آن سامان را به پیروی از آن رسولان دعوت می کرد چنین نقل می کند: او ضمن دعوت مردم به پیروی از این رسولان چنین گفت: «چرا من کسی را پرستش نکنم که مرا آفریده است و همه به سوی او بازگشت می کنید» (و مالی لا اعبد الذی فطرنی و الیه ترجعون).

در حقیقت در کلام خود دو دلیل برای لزوم پرستش پروردگار ذکر کرده است: نخست اینکه آفریننده ماست و تمام هستی ما و علم و دانش و قدرت ما همه از اوست، و دیگر اینکه جهان دیگری در پیش است که همه به آن می پیوندند و به سوی خدا و دادگاه عدلش باز می گردند.

قابل توجه اینکه در مورد خالقیت و بخشندگی موهب، مطلب را به خودش نسبت می د هد و در مورد معاد و بازگشت قیامت به آنها که در مورد اول شکل شکر نعمت دارد، و در مورد دوم تهدید مخالفان به عذاب الهی در قیامت.

قلعه بابک

قدمت : دوره ساساني

موقعیت بنا : 190 كيلومتري شمال شرقي تبريز

قلعه بابك در 190 كيلومتري شمال شرقي تبريز و در 16 كيلومتري غرب كليبر بر فراز ارتفاعات رود قره سو واقع شده است. اين‌ قلعه‌ از برج‌ وباروهاي‌ متعددي‌ تشكيل‌ يافته‌ كه‌ برجهاي‌ مدور از سنگ‌ مالون‌ با ملات‌ ساروج‌ است‌ و باروها نيز از نوعي‌ سنگ‌ گرانيت‌ ساخته‌ شده‌اند .مساحت‌ اين‌ قلعه‌ در حدود ده‌ هزار متر مربع‌ بوده و زمان‌ ‌ احداث‌ آن به دوره ساساني نسبت داده مي‌شود. ‌ اين‌ مجموعه‌ در قرن‌ سوم‌ يكي‌ از پايگاههاي‌ مهم ‌و محكم‌ بابك‌ خرم‌ دين‌ در مصاف‌ خلفاي‌ عباسي‌ بوده‌ است.در دهه هاي اخير در كاوشهايي‌ كه‌ ازاين‌ قلعه‌ به‌ عمل‌ آمده،  چندين‌ تنور و سفالينه‌هاي ‌متعددي‌ مربوط‌ به‌ قرن‌ سوم‌ هجري‌ و سفال‌هايي‌ مربوط‌ به‌ اواخر قرن‌ هفتم‌ هجري‌ و سكه‌ هايي‌ از دوران‌ اتابكان‌ كشف‌گرديده‌ است‌ .اين‌ قلعه‌ قبلاً به‌ قلعة‌ بند هم‌ معروف‌ بوده‌ و همين‌ كلمه‌ بعدها تغيير شكل‌ پيدا كرد و در نتيجه‌ به‌(بز قلعه‌‌سي‌) تبديل‌ شد و پس‌ از قيامهاي‌ بابك‌ به‌ قلعه‌ بابك‌ مشهور شد.

 قلعه ضحاک   

قدمت : دوره اشكاني

موقعیت بنا : 149 كيلومتري تبريز

قلعه ضحاک در 149 كيلوتري تبريز و 20 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود واقع شده‌است .این دژ تاریخی به احتمال قوي بازمانده‌ای از دوران اشکانیان، یا معبدی زردشتی و یا محلی برای پادگان نظامی محلی بوده‌است. طاق این دژ، در کنار آثار به جا مانده در تپه میل ورامین، از نمونه‌های معماری روزگار اشکانی است که نمونه آن به شکلی کامل‌تر و شکوهمندتر در طراحی ایوان خسرو در تیسفون دیده می‌شود

 قلعه دختر

قدمت:دوره ايلخاني

موقعیت بنا : 180 كيلوتري شهر تبريز

در دو كيلومتري جنوب پل دختر قلعه ايست بنام قلعه دختر كه بر روي صخره سنگي بلندترين قله كوه مشرف به جاده كاروان‌رو بشكل كثيرالاضلاع غير منظم از سنگ آجري ساخته شده است. بلندي ديوار كه باروي قلعه محسوب مي شود در حدود چهارده متر است. در ديوار قلعه دو مدخل ساخته شده كه هر كدام سه متر بلندي دارد و در بالاي يكي از اين مدخلها كتيبه اي روي سنگ حك شده كه فعلا اثري از خط آن باقي نمانده و از وضع ساختمان و مصالح بكار رفته مي توان بنا را به دوره ايلخانان مغول نسبت داد . در سياحتنامه شاردن چنين نقل است «قلعه دختر كه اردشير آن را بنا نموده است در قله كوهستان مي‌‌باشد حكايت مي كنند كه اردشير اين دژ را براي بازداشت شاهزاده خانم اصيل و عالي تباري بنا كرده است.» شاه عباس دستور تخريب آن را صادر كرده، چون پناهگاه سارقين قطاع الطريقي بود كه بر اين كوهستانها استيلا داشتند .

 قلعه کردشت                                                  

موقعیت بنا : 146 كيلومتري شهر تبريز

يكي از قلعه هاي تاريخي مي‌باشد كه در حاشيه رود ارس و در روستاي كردشت جلفا واقع شده است. اين قلعه از نظر اهميت نظامي و تاريخي به ويژه در دوره حكومت عباس ميرزاي قاجار نايب السلطنه فتحعلي شاه قاجار در آذربايجان بسيار مورد توجه بوده و يكي از مراكز فرماندهي سپاهيان وي در جريان جنگهاي ايران و روس بود . اين قلعه در بالاي تپه اي صخره اي ساخته شده و در ارتفاعات آن شش برج نگهباني وجود داشت كه هنوز بخشي از اين برجها و حصارهاي آن پابرجاست .

قلعه داش ضحاک (داش قلعه )

قدمت: دوره ساساني

موقعیت بنا : 131 كيلومتري شهر تبريز

قلعة‌ ضحاك‌ در 28 كيلومتري‌ شرق‌ عجب‌شير، بر ارتفاعات‌ سهند قرار گرفته‌ است‌. اولين‌ بار توسط‌ يك‌ هيئت‌ باستانشناسي ‌آلماني‌ در سال‌ 1971 ميلادي‌ مورد بررسي‌ و تحقيق‌ قرار گرفته‌ است‌ .

به غير از قلعه‌ در پاي‌ كوه‌ قبرستاني‌ وجود دارد كه‌ در آن‌ مجسمة‌ سنگي‌ قوچي‌ قرار دارد و در كنار قبرستان‌، روستايي‌ به‌ نام‌ ينگجه‌ واقع‌ شده‌ است‌. در ديوار يكي‌ از خانه‌هاي‌ روستاي‌ ينگجه‌ قوچ‌ سنگي‌ مقبره‌اي‌ كار گذاشته‌ شده‌است‌، (راولين‌ سون)‌ با تكيه‌ بر توصيف‌هاي‌ اهل‌ محل‌، آن‌ را به‌ دورة‌ ساساني‌ متعلق‌ دانسته‌ است‌ .

با در نظر گرفتن‌ بقاياي‌ موجود از برجهاي‌ نيم‌ استوانه‌اي‌، بنام‌ دروازة‌ اين‌ قلعه‌، احتمال‌ مي‌رود كه‌ نظر مذكور صحيح‌ باشد. روبناي‌ ديوارها كه‌ از سنگهاي‌ مكعب‌ مستطيلي‌ شكل‌، تركيب‌ شده‌ است‌، يادآور پوشش‌ ديوارهاي‌ ساساني‌ در تخت‌ سليمان‌ است‌. ولي‌ سفالهايي‌ كه‌ تاكنون‌ از داش‌ قلعه‌ ضحاك‌ بدست‌ آمده‌ است‌ همگي‌ مربوط‌ به‌ سده‌هاي‌ 11 و 12 ميلادي‌، يعني‌ دورة‌ اسلامي‌ است‌. با اين‌ حال‌، حجاريها و جاسازيهائي‌ كه‌ در سنگ‌ كوه‌ كنده‌ شده‌ است‌ (هر چند كه‌ از لحاظ‌ چگونگي‌ وضع‌ خود با موارد مشابه ‌اورارتوئي‌ تفاوتهايي‌ دارد و نيز قطعه‌ سنگي‌ كه‌ به‌ شكل‌ ستون‌ از كوه‌ درآورده‌اند)همگي‌ دلائلي ‌است‌ بر اينكه‌ محل‌ را به‌ دورة‌ پيش‌ از اسلام‌ هم‌ متعلق‌ بدانيم‌.

آغجه قلعه                                                      

موقعیت بنا :147 كيلومتري شهر تبريز

اين‌ قلعه‌ تاريخي‌ را شايد به‌ خاطر رنگ‌ ديواره‌ها و برجهاي‌ سفيدش‌ كه‌ با ملات‌ آهكي‌ سفيد در قلة‌ كوهي‌ سبزفام‌ ساخته‌ شده‌ است «آغجاقالا» مي‌گويند. در فاصلة‌ 50 كيلومتري‌ شمال‌غربي‌ شهر ورزقان‌ واقع‌ شده‌ است‌. موقعيت‌ جغرافيايي‌ و مكاني‌ قلعه‌ و نوع ‌معماري‌ و كاربرد اين‌ قلعه‌ نيز شبيه‌ به‌ ديگر قلعه‌هاي‌ تاريخي‌ آذربايجان‌ مي‌باشد . آنچه‌ در حال‌ حاضر از آغجه‌ قالا باقي‌ مانده است ‌تعداد 8 برج‌ مدور نيم‌ استوانه‌اي‌ و تعداد 11 قطعه‌ ديواره‌ ‌عريض‌ سنگي‌ مي‌باشد. . مصالح‌ ساختماني‌ بكار رفته‌ در برجها كلا سنگهاي‌ لاشه‌اي‌ تيشه‌اي‌ است‌ و ملات‌ ديواره‌ و برجها از ساروج‌ سفيد رنگي ‌است‌ كه‌ بيش‌ از همه‌ در تركيبات‌ آن‌ آهك‌ بكار رفته‌ است‌ . در سمت‌ جنوبي‌ قلعه‌، تعداد 5 برج‌ نگهباني‌ در حال‌ حاضر باقي‌ مانده‌ است‌ و 3 برج‌ بقيه‌ در سه‌ گوشه‌ قلعه‌ ساخته‌ شده‌ است‌. در احداث‌ بنا از سه‌ نوع‌ مصالح‌ استفاده‌ شده‌ كه‌ هركدام‌ بيانگر دوره‌اي‌ از ايام‌ باستان‌ و چند مرحله‌اي‌ بودن‌ ساخت‌ قلعه‌ مي‌باشد. اين‌ مصالح‌ سنگ‌ لاشه‌ و ملات‌ ساروج‌ مربوط‌ به‌ دورة‌ اشكانيان‌، آجرهاي‌ خشتي‌ مربوط‌ به‌ دورة‌ ساسانيان‌ و ملات‌ گچ‌ براي‌ دورة‌اسلام‌ به‌ بعد، مي‌باشد . در داخل‌ قلعه‌ قبرهايي‌ نيز ديده‌ مي‌شود‌ كه‌ در اطراف‌ آنها مقداري‌ استخوان‌ و سفال‌ شكسته‌ ديده‌ مي‌شود . آغجا قلعه‌ نيز يك‌ قلعه‌ نظامي‌ و دفاعي‌ نيز بوده‌ كه‌ به‌ خاطر جلوگيري‌ از هجوم‌ دشمنان‌ به‌ منطقه‌ ساخته‌ شده‌ است‌ .

قلعه پشتو     

قدمت: اوايل اسلام

موقعیت بنا:179 كيلومتري شهر تبريز

يكي از باارزش ترين و جالب ترين آثار تاريخي بخش هوراند از شهرستان اهر، قلعه پشتو يا پشتاب است كه بر بلندترين كوه بين روستاهاي پشتاب و كوجان قرار گرفته است . روستاي پشتاب در 12 كيلومتري غرب هوراند و 50 كيلومتري اهر واقع شده است . قلعه پشتو در كوهستان بسيار بلند به ارتفاع بيش از 3000 متر بنا شده است . حصارهاي آن بسيار مرتفع و صخره اي است و دورتا دورش را پرتگاههاي عميق احاطه كرده است. تنها راه ورودي به قلعه معبري است از سمت شمال با 220 پله سنگي .در ساخت ديوارهاي قلعه از سنگهاي لاشه اي، ملات گل رس، ساروج و تعدادي آجر استفاده شده است. آثار بدست آمده از درون قلعه كه سفالهاي بدون نقش و نگار قديمي است، نشان مي دهد كه اين قلعه در اوايل تسلط اسلام بر منطقه ارسباران و قره داغ ساخته شده است. ازاين قلعه كه شبيه قلعه بابك و شايد همزمان با آن بوده است به هنگام نبرد با اعراب حاكم  بر منطقه استفاده نظامي مي شده است .

قلعه جوشین

قدمت: هزاره اول قبل از اسلام

موقعیت بنا : 123 كيلومتري شهر تبريز

قلعه تاريخي جوشين يا جوشون در 26 كيلومتري غرب ورزقان بسوي جلفا و در 6 كيلومتري روستاي جوشين واقع شده و راه آن بسيار سخت و كوهستاني است . قلعه بر فراز كوهي است كه سه طرف آنرا شيب هاي ديوارمانند احاطه كرده است و تنها راه ارتباطي آن يك گذر كوهستاني تنگ است كه فقط يك يا دو نفر مي توانند به زحمت از آن بالا روند، به اين علت نگاهباني و دفاع از اين قلعه حتي با تعدادي معدود هم ممكن بوده است . اين قلعه در حمله اعراب به ايران يكي از مراكز مقاومت بود. سفالهايي كه در محوطه قلعه پيدا شده مربوط به هزاره اول قبل از اسلام و قرون اوليه اسلام تا قرن ششم هجري قمري است.

قلعه هلاكوخان

قدمت : دوره ساساني

موقعيت بنا : 78  كيلومتري شهر تبريز

قلعه آق‌گنبد يا قلعه هلاكوخان (در اصطلاح محلي چوپوقلو قلعه) يكي از  قلعه‌هاي آذربايجان است كه در جزيره اسلامي قرار گرفته است. از قلل مرتفع جزيره اسلامي كوه‌قالا يا قلعه است كه در جنوب روستاي آق‌گنبد واقع شده است. اين بنا مربوط به دوره ساسانيان مي‌باشد كه از بناي قلعه به جز راه‌ پله‌ها و آب‌انبارها چيزي باقي نمانده است.

ساکنان دریای نمک

بایدبه ساحل شرقی شورترین دریاچه ایران سفر کنید تا تنها جزیره مسپیچک فرومی دریاچه ارومیه را از نزدیک ببینید. جزیره ای آباد و بزرگ به نام «جزیره اسلامی» که با کمی بارندگی و بالا آمدن آب دریاچه به یک شبه جزیره تبدیل می شود.
جزیرهاسلامی، بزرگ‌ترین جزیره دریاچه ارومیه است که با وسعت 23 هزار هکتاری اش سپیچک فرومتگاه خوبی برای روستائیان شرق دریاچه ارومیه به شمار می رود. ساکنان این جزیره از راه خشكی به تبریز، آذرشهر، گوگان و شبستر رفت و آمد می كنند و یک جاده خاكی فرعی که از جاده آسفالته تبریز- آذرشهر و از كنار ایستگاه دامپروری خاصبان به سوی جزیره كشیده شده، بخش مهمی از بار رفت و آمد به روستا را به دوش می کشد.
علاوه بر آن، این روزها از دو طرف جزیره اسلامی بزرگراه شهید كلانتری در ساخته شده است که از طریق آن، دو استان آذربایجان شرقی و غربی به هم مربوط شده است.

جزیره اسلامی، بزرگ‌ترین جزیره دریاچه ارومیه است که با وسعت 23 هزار هکتاری اش سپیچک فرومتگاه خوبی برای روستائیان شرق دریاچه ارومیه به شمار می رود
جزیره اسلامی 54 چشمه دارد و طبیعت سرسبزی که ظرفیت بسیار بالایی برای پرورش و زندگی گونه های کمیاب حیات وحش را در خود جای داده است. در جزیره اسلامی، پرندگانی مثل پلیكان، آنفوت، فلامینگو و سایر پرندگان مهاجر سپیچک فرومت دارند که بهانه خوبی برای یک سفر پرنده نگری برای شما فراهم می کنند!
اماجاذبه های جزیره اسلامی به همین جا ختم نمی شود. وجود این جزیره سرسبز با آب شیرین چشمه هایش، آن هم در دریایی شور و تلخ شاید جالب ترین تضادی باشد که این منطقه را گردشگر پذیر می کند. جاذبه ای که البته در کنار جاذبه های طبیعی دیگر این جزیره، آن را رونق می دهد. قلعه تاریخی آق گنبد هم در یکی از جاذبه های گردشگری این جزیره است که بر بلندای كوهی قرار گرفته و قبر هلاكوخان و دیگر سرداران مغول را در خود جای داده است!


اگرگذارتان به جزیره اسلامی افتاد، هفت روستای سرای، آق گنبد، گمیچی، تیمورلو، قبچاق، بوراچارلو و بهرام آباد (ورالو) را در آن می بینید که مجموعاً حدود 8 هزار نفر جمعیت دارند. جمعیتی که روزگارشان را اگر با كشاورزی و گله داری نگذرانند، به باغداری مشغول هستند. در این جزیره بنادر آق گنبد و گمیچی وجود دارند که برای پهلو گرفتن كشتی های باربری و مسافربری در مسیر شرفخانه به گلمانخانه مورد استفاده قرار می گرفت.

این نوشتار دربارهٔ مفهوم «شعر» در ادبیات است. برای کاربرد این واژه در منطق، شعر (منطق) را ببینید. برای صنعت نساجی سنتی، شعر بافی را ببینید.

شعر، سروده، چامه یا چکامه یکی از کهن‌ترین گونه‏‌های ادبی و شاخه‌ای از هنر می‌باشد. دهخدا در یادداشت‏های خود دربارهٔ شعر چنین می‌‏نویسد: «چکامه، چغامه، چامه، نشید، نظام، سخن منظوم، منظومه، قریض. ظاهراً ایرانیان را قِسمی سرود یا شعر بوده و خود آنان یا عرب آن را «هَنَیمَه» می‏‌نامیده‏‌اند. قدیم‏ترین شعر ایران که به ‏دست است گاتاهای زرتشت می‏‌باشد که نوعی محسوب می‏‌شود.»^[۱]

شاعران و منتقدان، تعریف‌‏های گوناگون و بی‏شماری از «شعر» ارایه داده‌اند. در تعریف‏های سنتی دربارهٔ شعر کهن فارسی، ویژگی‏ اصلی شعر را موزون و آهنگین بودنِ آن دانسته‏‌اند. در تعریف‏هایی دیگر، با دانش، فهم، درک، ادراک و وقوف یکی انگاشته شده‌است.^[۲][۳] دهخدا در فرهنگ‏ لغت خود به تعاریف علمای عرب نیز اشاره کرده و می‏‌نویسد: «نزد علمای عرب کلامی را شعر گویند که گویندهٔ آن پیش از ادای سخن قصد کرده باشد که کلام خویش را موزون و مقفی ادا کند و چنین گوینده‌ای را شاعر نامند ولی کسی که قصد کند سخنی ادا کند و بدون اراده سخن او موزون و مقفی ادا شود او را شاعر نتوان گفت.»^[۴]

محتویات

• ۱ تاریخچه سرایش شعر
• ۲ دیدگاه ارسطو
• ۳ دیدگاه‏های سنتی دربارهٔ شعر
• ۴ اختلاف‏ نظر در تعریف شعر
• ۵ تاریخچهٔ شعر پارسی پیش از اسلام
• ۶ پیدایش شعر پارسی در دوره اسلامی
• ۶.۱ قالب‏های شعر کهن پارسی
• ۶.۲ سبک‌های شعر کهن پارسی
• ۷ شعر نو
• ۸ شعر جهان
• ۸.۱ گونه‌های معروف شعر جهان
• ۸.۲ جریان‌های مهم شعر جهان
• ۸.۳ شاعران جهان
• ۹ جستارهای وابسته
• ۱۰ منابع

تاریخچه سرایش شعر

قدیمی‏‌ترین سروده‏‌های به‌جامانده به وداهای هندوان باستان بازمی‏‌گردد. از تاریخ سرایش وداها اطلاع دقیقی دردست نیست و تاریخ قدیمی‏‌ترین سرودهٔ ریگ‌ودا را از هزار تا پنج هزار سال پیش از میلاد مسیح پنداشته‌اند.^[۵] همان‏گونه که اشاره شد گاتاهای زرتشت نیز از سروده‏‌های کهن هستند. دیگر سرودهٔ قدیمی، گیلگمش نام دارد. حماسه گيلگمش نخستين منظومهٔ حماسی جهان است.^[۶] آن‏جا که تاریخ تمام می‏‌شود اسطوره آغاز می‏‌شود؛ حماسه‏‌های بزرگ مبتنی بر اسطوره‏اند و اسطوره‏‌های بزرگ بر پایهٔ شرایط تاریخی بنا می‏‌شوند. جهان چندین حماسهٔ بزرگ را به‌خود دیده‌است:

• در یونان؛ ‏ هومر
• در هند؛ مهابهاراتا و رامایانا
• در روم؛ ویرژیل
• در ایران؛ شاهنامه‏ فردوسی

که تمامی این حماسه‏‌ها در بزنگاه‏‌های خطیری از تاریخ هر ملت ساخته شده‏‌اند.» ^[۷] چینی‏‌های باستان نیز به شعر علاقه نشان داده‌اند و آثاری در این زمینه خلق کرده‏‌اند. شی چینگ یا کتاب شعر یا کتاب سرودها، از جمله آثار به‌جامانده از چین باستان در زمینهٔ شعر است.^[۸]

دیدگاه ارسطو

در میان منطق‏‌دانان و فلاسفهٔ قدیم، کسی که به طور مدوّن و مشروح به شعرشناسی منطقی پرداخته، ارسطو است. اگر چه کسانی قبل از او هم چون بقراط، اریستوفانس و افلاطون دربارهٔ شعر، سخن گفته‏‌اند، اما فن شعر ارسطو تنها رسالهٔ مستقل و منطبق بر منهج نقد در این باره می‏‌باشد.^[۹] ارسطو نظریهٔ ادبی خود را برپایهٔ «محاکات» (تقلید واقعیت) بنا می‏‌کند و سه عنصر وزن (ایقاع)، حماسه، تراژدی، کمدی، و اقسام وابسته به آن مانند آواز دیتیرامب، موسیقی و شعر غنایی و رقص، همگی در جوهر هنریِ تقلید مشترکند و تمایز آنها از یکدیگر به سبب تفاوت در ابزارهای تقلید (عناصر سه ‏گانه)، مضمون تقلید و شیوهٔ تقلید است.^[۱۰]

ارسطو در بخشی از توضیحات خود دربارهٔ ماهیت شعر و عملکرد شاعر چنین می‏‌گوید:

«کار شاعر آن نیست که امور را آن چنان که روی داده است به دقت نقل کند، بلکه کار او این است که امور را به روشی که ممکن است اتفاق افتاده باشد، روایت کند. تفاوت شاعر و مورخ در این نیست که یکی روایت خود را در قالب شعر درآورده است و آن دیگری در قالب نثر، زیرا ممکن است تاریخ هرودت به رشته نظم درآید، اما همچنان تاریخ خواهد بود، شعر، فلسفی‏‌تر از تاریخ است و بیشتر از امر کلی حکایت می‏‌کند، در صورتی‏ که تاریخ از امر جزئی حکایت می‏‌کند. مقصود از امر کلی در شعر این است که شخص چنین و چنان فلان کار یا فلان کار دیگر را به حکم احتمال و یا برحسب ضرورت در شرایط و احوالی خاص انجام دهد. در تاریخ هدف همین است اما امر جزیی، مثلا کاری که شخص معینی چون الکیبیادس کرده‌است یا ماجرایی برای او اتفاق افتاده‌است.» ^[۱۱]

دیدگاه‏های سنتی دربارهٔ شعر

پس از نهضت ترجمه و انتقال نظریهٔ شعری یونانی به حوزهٔ اسلامی، رساله‏‌های شعری یونانیان موجی از نظریه‌پردازی را در میان فیلسوفان مسلمان ایجاد كرد؛ چنان كه فارابی، ابن سينا، ، ابن رشد و خواجه نصیر طوسی هركدام بخشی از آثارشان را به نظریهٔ شعر اختصاص دادند. نظرگاه فيلسوفان از طریق كسانی چون حازم قرطاجنی وارد آثار مدرسه ^[۱۲]

• خواجه نصیرالدین طوسی ملهم از سخن ابن‌سینا در کتاب شفا، به پیروی از ارسطو، شعر را «سخنی خیال‏ انگیز که از اقوالی موزون و متساوی ساخته شده باشد» می‌داند. خواجه نصیر در رابطه شعر با موسیقی چنین می‏‌گوید:

«و نظر در وزن حقیقی به حسب ماهیت، تعلّق به علم موسیقی دارد و به حسب اصطلاح و تجربه تعلق به علم عروض دارد. و نظر منطقی خاص است به تخیّل و وزن را از آن جهت اعتبار کند که به وجهی اقتضاء تخیّل کند. پس شعر در عرف منطقی، کلام مخیل است و در عرف متأخران، کلام موزون مقفّی... اما قدما، شعر را کلام مخیل گفته‌اند و اگر چه موزون حقیقی نبوده‌است و اشعار یونانیان بعضی چنان بوده‌است و در دیگر لغت قدیم مانند عبری و سریانی و فرس هم وزن حقیقی اعتبار نکرده‌اند.»^[۱۳]

• شمس قیس رازی در کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم در تعریف شعر می‏‌نویسد:

«بدان که شعر در اصل لغت، دانش است و ادراک معانی به حدس صايب و استدلال راست و از روی اصطلاح سخنی است اندیشیده، مرتّب، معنوی، موزون، متکرّر، متساوی، حروف آخر آن به یکدیگر ماننده.»^[۱۴]

• فارابی دربارهٔ شعر دو اثر از خود به‌جای گذاشته‌است، یکی و دیگری که آخرین مبحث در جلد اول از مباحث منطقی فارابی است. فارابی می‏‌گوید:

«در این مقاله، تنها به آن اقوال و معانی می‌پردازیم که حکیم (ارسطو) در صناعت شعر اثبات کرده‌است، بدون این که قصد بیان تمام مطالب را دربارهٔ شعر داشته باشیم. زیرا خود حکیم نظراتش را در صنعت مغالطه تکمیل نکرده‌است (...فضلا عن القول فی صناعة الشعر)»^[۱۵]

اختلاف‏ نظر در تعریف شعر

در حقیقت باید گفت که تعاریف بسیاری در این زمینه وجود دارد که از همان گذشته‌های دور گاه با هم در تضادند و یکدیگر را نقض می‏‌کنند. افلاطون، شعر را از جهت اخلاقی زیان‏‌آور و ویران‏گر می‏‌دانست و از دیدگاه معرفت‏‌شناسانه آن را دور از حقیقت و فاقد ارزش علمی می‏‌پنداشت. او ارزش زیبایی‏‌شناسانی ادبیات را در نظر نمی‏‌گرفت و یا ناچیز می‏‌شمرد و به‏ جای آن از دیدگاه ارزش اخلاقی به ادبیات نگاه می‏‌كرد. ارسطو برای پاسخ دادن به این شبهات و انتقادات، رسالهٔ فن شعر را به رشتهٔ تحریر درآورد. از دید ارسطو ادبیات، اعم از نثر و نظم و شعر، همچون سایر هنرهای دیگر، بر مبنای دو شالودهٔ اساسی بنیان گرفته‌است. یكی از این شالوده‌ها طبیعت تقلیدگر ذهن و روح انسان است و دیگری نیاز طبیعی‏‌اش به توازن، هماهنگی و ریتم است. ارسطو عقیده دارد كه تكامل هجو‏سرایی منجر به پیدایش سبک و اوزان خاصی در ادبیات شد كه آن را «اوزان ایامبیک» نامیدند و تكامل بعدی آن سبب پیدایش كمدی در ادبیات شد. و تكامل ستایش‏‌سرایی منجر به «اوزان هروییك» شد كه تكامل بعدی آن به پیدایش حماسه انجامید. و سپس شاخه‏‌ای از حماسه‏‌سرایی به گونه‏‌ای خاص رشد كرد و به پیدایش تراژدی منجر شد.^[۱۶]

همان‏طور که اشاره شد، در هر دوره‏‌ای، شاعران و منتقدان و پژوهش‏گران سعی در ارائهٔ تعریفی از شعر بوده‏‌اند و با این‏‏ همه تفاوتی کلی بر سر تعریف شعر وجود ندارد.

کوروش صفوی در گفتگویی به دشواری برای یافتن تعریفی برای شعر اشاره کرده و می‏‌گوید: سقراط و افلاطون هردو شعر را نتیجه الهام می‌دانستند، اما ارسطو نخستین کسی بود که سعی کرد قواعدی برای ادب و شعر و آفرینش‏‌های ادبی کشف کند. «بر اساس تعاریف سنتی، «شعر کلامی است مخیل و موزون» و از دید آنها که حضور وزن را در شعر ضروری نمی‌دانند و اصل موزون بودن را از شعر حذف می‌کنند، شعر کلام مخیلی است که متضمن هنجارگریزی‌های شاعرانه است»، اما واقعیت این است که امروز دیگر نمی‌توان «شعر» را به درستی تعریف کرد تا جایی که شاعری چون احمد شاملو معتقد است: «نمی‌توان یک تعریف کلی از شعر به دست داد، تعریفی که بر اساس آن، و صائب تبریزی و عارف قزوینی و مهدی حمیدی و اخوان و نیما یوشیج یکجا شاعر شناخته شوند.»^[۱۷]

تعریف‌های سنتی دربارهٔ شعر، اگرچه شرط لازم (حداقل) شعر را دربر دارند، اما شرط کافی (حداکثر) را دربر نمی‌گیرند. یعنی، بیشتر ناظر به عناصر صوری و فیزیکی شعر هستند، نه جوهرهٔ درونی و متافیزیکی آن. حقیقت درونی شعر، نه تعریف‌پذیر، نه ترجمه‌پذیر و نه نقدپذیر است. به‏ این معنی، شعر خود زندگی یعنی تجربهٔ زیستن است. پس مانند خود زندگی، مقول به تشکیک و دارای مراتب و مدارج عالی و سافل است، شعر هم شور محض است مثل ترانه‌های ، هم شعور محض مانند قصاید ناصرخسرو و هم آمیزه‌ای از شور و شعور مانند شعر حافظ.^[۱۸]

اما باید دانست که همین کوشش‏ها در راستای تعریف و توصیف شعر، خود باعث پدیدار شدن مکتب‏های گوناگون ادبی شده است. بدیع و بیان، معانی و بلاغت از درون گفتگوهای ادبی سر برون آورده‏‌اند.^[۱۹]

تاریخچهٔ شعر پارسی پیش از اسلام

آن‌چه می‌توان گفت و باید گفت این است که شعر ایرانی براساس سندهای موجود به روزگار زردشت می‌کشد و از گاتاها که سرودهای مذهبی ایران باستان است و در انتساب آن‌ها به زردشت هیچ تردیدی نیست آغاز می‌شود و پس از آن دیگر قسمت‌های اوستاست و منظومه‌های دیگری که به زبان پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی پیدا شده‌است، مانند درخت آسوریک و یادگار زریران و جاماسب‌نامه.^[۲۰]

پیدایش شعر پارسی در دوره اسلامی

نخستین شاعران پارسی‌سرا (مراد از پارسی در اینجا فارسی دری و در مقابل فارسی میانه است) در دربار یعقوب لیث صفاری پدیدار شدند. اگرچه نمونه‌هایی از شعر به زبان پارسی دری، پیش از این دوران وجود دارد، ولی بررسی آنها مشخص می‌کند که در زمان سروده‌شدنشان شعر پارسی هنوز قوام نیافته‌بود، چرا که وزن آنان به طور مطلق عروضی نیست. در اینجا نمونه‌ای از اینگونه اشعار (که تعدادشان انگشت شمار است) می‌آوریم. این قطعه شعری نگاشته‌شده در واقع در سیستان است:

محمد سگزی و بسام کورد از سرایندگان دربار یعقوب و از جمله نخستین سرایندگان شعر پارسی هستند. باید گفت شعر در دوره اسلامی پس از وقفه‏‌ای چند صد ساله با الفبای عربی پدید آمد. ادبیات فارسی دری بیشتر در مناطق شرقی و شمال شرقی؛ یعنی در سیستان و خراسان و فرارود (ماوراءالنهر) پا گرفت و در دوره سامانی، در قلمرو شعر و نثر استقرار و گسترش یافت. در قلمرو شعر و شاعری، شاعران بزرگی چون رودکی، شهید بلخی، ابوشکور بلخی و اندکی بعد فردوسی نقش‏‌آفرینی کردند.^[۲۱]

قالب‏های شعر کهن پارسی

• مثنوی
• قصیده
• غزل
• مسمط
• مستزاد
• ترجیع بند
• ترکیب بند
• قطعه
• رباعی
• دوبیتی
• تک بیت (مفردات(
• چهار پاره

سبک‌های شعر کهن پارسی

• سبک هندی
• سبک خراسانی
• سبک عراقی
• سبک بازگشت

این تقسیم ‏بندی از ملک‏ الشعرای بهار‏ است و هنوز هم نزد ادیبان رایج است و معتبر. سعید نفیسی نیز در برابر این تقسیم بندی، را برمبنای مکاتب ادبی اروپا طبقه‏‌بندی کرده است. تقسیم‏ بندی‏‌های دیگر نیز می‏‌توان یافت که در آن رون شعر نو و معاصر نیز مورد توجه قرار گرفته است.^[۲۲]

شعر نو

نوشتار اصلی: شعر نو پارسی

از زمان مشروطیت شعر فارسی از نظر عناصری چون اندیشه، زبان، قالب و ... همگام با شعر نو جهان مدرن متطور شد و نهال شعر نو فارسی خود را نشان داد و بالیدن گرفت و بوسیله نیما یوشیج شعر نو به انسجام رسید. شاعران پارسی‌زبان تا پیش از ظهور نیما یوشیج همواره بر همان الگوها و قالب‏‌های سنتی وفادار بودند و شعر پارسی محدود و محصور در اوزان و افاعیل عروضی به سر می‏‌برد و بر پایهٔ همان چارچوب‏ها با معیار مصراع و بیت سنجیده می‏‌شد. نیما یوشیج با كوتاه و بلند کردن مصرع‌ها و جابجایی قافیه‌ها، بدعتی در موسیقی شعر بوجود آورد و اگرچه وزن را برای شعر لازم و حتمی می‌شمرد ولی آن را مبنی بر امتداد مصوتها و تكیه كلمات می‌دانست، نه آن‏که همچون شعر قدیم وزن بیت یا مصراع، معیار تعیین وزن شعر به شمار آید.^[۲۳]

موسیقی و آهنگ شعر محدود به قالب عروضی و بحر شعر نیست بلکه در نوع پیوستگی کلمات با یکدیگر و ایقاع‏های شعر، موسیقی شگفت‏‌انگیزی احساس می‏‌شود که کم از موسیقی و وزن شعر نیست. زیرا شعر دو موسیقی دارد:

1. موسیقی بیرونی که همان وزن عروضی است بر اساس کشش هجاها و تکیه‏‌ها.
2. موسیقی درونی که عبارتست از هماهنگی نسبت ترکیبی کلمات و طنین خاص هر حرفی در مجاورت با حرف دیگر.^[۲۴]

خاستگاه این دگرگونی در شعر پارسی را باید پیرو تحولات اجتماعی در دوران جنبش مشروطه‏‌خواهی دانست که بنیاد جامعه را دگرگون ساخت.^[۲۵]

شعر جهان

گونه‌های معروف شعر جهان

• سونت
• هایکو
• غزل
• مثنوی
• پریسکه

جریان‌های مهم شعر جهان

• فرمالیسم
• فوتوریسم
• دادائیسم

شاعران جهان

جستارهای وابسته

• ویژگی‌های شعر کلاسیک فارسی

منابع

1. «لغت‏نامه دهخدا». بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
2. «فرهنگ معین». بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
3. «لغت‏نامه دهخدا». بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
4. «همان».
5. جلالی نائینی، سید محمدرضا. «قدیم‏ترین کتاب مقدس قوم آریایی ادبیات مقدس هندو». نشریه فکر و نظر شماره 6 و 7. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
6. «انتشار برداشتی تازه از گیلگمش». خبرگزاری کتاب ایران، 1387. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
7. مجتبایی، فتح‏الله. «حماسه و شکوفایی هویت ملی». خبرگزاری کتاب ایران، 1387. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
8. مبلغى‏آبادانى، عبداللّه. «تاریخ ادیان و مذاهب جهان ج. 1». انتشارات منطق (سینا)، 1373. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
9. زرین کوب، عبدالحسین. «یادداشت‏ها و اندیشه‏ ها». نشر جاودان، 1362. ص 64.
10. ارسطو. «بوطیقا، جلد: 13». مرکز دایره‏المعارف بزرگ اسلامی، 1362. ص 64.. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
11. احمدی‏سعدی، عباس. «جایگاه شعر در منطق(1)». پایگاه اطلاع‏ رسانی حوزه، 1388. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
12. زرقانی، سیدمهدی. «كاركردهای شعر در نظر فیلسوفان مسلمان». فصلنامه ادب پژوهی، شماره 19. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
13. فشارکی، محمد. «ابتکارات خواجه نصیر در عروض و فنون شعری». پایگاه مجلات تخصصی، 1381. 44. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
14. شمس قیس رازی. «المعجم فی معاییر اشعارالعجم». انتشارات زوار، 1373. 169.
15. احمدی‏سعدی، عباس. «جایگاه شعر در منطق(1)». پایگاه اطلاع‏ رسانی حوزه، 1388. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
16. عاطف راد، مهدی. «نقد ادبی از دیدگاه ارسطو». تارنمای تبیان، 1389.
17. صفوی، کوروش. «شعر و نظام‏های انگیخته زبانی (شعر از دیدگاه زبان‏شناسی)». نشریه فرهنگ و هنر، خرداد و تیر 1378 - شماره 3. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
18. امین، سیدحسن. «تعریف شعر». نشریه زبان و ادبیات، 1387 - شماره 50. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
19. مجیب، مهرداد. «چرا تعریف شعر دشوار است؟». روزنامه‏ی 8 صبح، 1389. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
20. شفیعی کدکنی، محمد رضا. «کهن‌ترین نمونه‌ی شعر فارسی یکی از خسروانی‌های بار بد». نشریه زبان و ادبیات شماره 62، 1388. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
21.  شمیسا، سیروس. «انواع ادبی (ویرایش سوم)». انتشارات فردوس، چاپ نهم، 1381.
22. «مقدمه سبک شناسی(1)». دایره‏المعارف طهور. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
23. «نیمـا یـوشیـج--- علی اسفندیاری». شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.
24. دکتر شفیعی کدکنی، محمدرضا. «موسیقی شعر».
25. دستغیب، عبدالعلی. «شعر جدید پارسی پس از نیما یوشیج». نشریه: زبان و ادبیات نگین، تیر 1346 - شماره 26. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲.